Zaprogramowane może być postępowanie instynktowne, ale także to, które opieramy na rozumie. Przecież właśnie o to pyta jedna z podstawowych wątpliwości, na których opiera się tak zwana Kwestia Zbigniewa.

Czy Zbigniew jest Chińczykiem? To tylko jedno z wielu pytań, a tu mówimy o programistyce. Do jakiego stopnia zachowanie Zbigniewa jest zdeterminowane czynnikami zewnętrznymi? Czy można mówić o tym, że jego los jest z góry ustawiony tak, że za pomocą równania i warunków brzegowych można przewidzieć każdy ruch Zbigniewa?

A imponderabilia? Czy istnieją? Będziemy się o nie spierać? Na sporach lepiej sie nie opierać. Lepiej opierać się na porach. Opierać swoje na nich obiady, ale nie soje. Soje są zaliczane do pasz. Nie twierdzi się, żeby ich nie jeść. Ale niektórzy jednak są przeciwni. Tak czy siak na paszę się nadają. Te soje. A drzewa mają słoje z dżemami. Dżemy mają słoje z drzewami. Inne żet, to de, zauważyli Państwo? Państwo dla obywatela, czy obwatel dla państwa? A jak coś państwowe, to czyje? Czy państwo jest własnością, czy właścicielem? Oto spór o imponderabilia. Jak prawdziwy. Jakby kubk w kubek. A przecież kilka kubków mamy. A przecież do domu wracać będziemy piechotą. Czy i w jaki sposób połaczyć siły prawej z lewej reki siłami?

Takie tam gadanie. Ludzkie gadanie. Telefon jak dzwoni, to nagle się okazuje, ile to rzeczy mielismy zrobić, a nie zrobiliśmy, a to pewnie dzwonią ci, co będą na nas krzyczeć, żeśmy tego nie zrobili, co im obiecali. A okazuje się, że kto inny dzwoni. Albo w innej sprawie. I że życie nie zawsze jest takie straszne. Choć to jasne, bywają tragiczne momenty. Jak to zrobić, żeby się nie bać? Chyba jest jeden tylko sposób - nadzieję swą pokładać w Bogu.